مجازات تجاوز به حریم ملک شخصی چیست
حریم در قانون مدنی به زمین پیرامون یک ملک، قنات، نهر و امثال آن گفته میشود. بر اساس ماده ۱۳۶ قانون مدنی یا به اصطلاح قانون حریم ملک شخصی ، حریم به بخشی از زمینهای اطراف یک ملک میگویند که در حالت عادی متعلق به صاحب ملک است و هیچ کس حق تعرض به آن را ندارد.
این ماده تصریح میکند اقداماتی که باعث ضرر رساندن به مالک حریم شوند، برای مثال کندن چاه یا قنات در حریم چاه او مجاز نیستند. در مقابل، کارهایی که ضرری برای مالک نداشته باشند، مثل عبور دادن حیوانات از حریم، بلامانع هستند.
علاوه بر این، در بخش پایانی این ماده ذکر شده است که صاحب حریم هم مجاز نیست اقداماتی انجام دهد که به دیگران آسیب بزند یا حقوق آنها را پایمال کند.
هدف قانون حریم ملک شخصی جلوگیری از تصرف در ملک و تصاحب ملک به ناحق است. تصرف و تملک در حریم شخصی و خصوصی دیگران جرم محسوب میشود و متجاوز نه تنها از لحاظ کیفری قابل تعقیب است، بلکه در صورتی که خسارت مادی یا معنوی ایجاد کرده باشد ملزم به جبران آن است.
بیاطلاعی از مفهوم حریم ملک و قوانین مربوط به آن یکی از دلایل اصلی بروز اختلاف در آپارتمانها است.
اثبات حریم ملک شخصی چیست؟
اثبات حریم ملک در علم حقوق به معنای تعیین یک حریم مشخص قانونی برای املاک و مستغلات به منظور جلوگیری از ورود افراد غریبه و دخل و تصرف آنها است.
حریم ملک شخصی در قانون مدنی یکی از حقوق مالک محسوب میشود. هر مالکی با کمک مشاوره حقوقی حریم ملک میتواند برای اثبات قانونی حریم خصوصی مسکن یا اراضی خود اقدام کند و مانع تصرف دیگران شود.
انواع جرایم علیه ملک شخصی و مجازات آنها
در این قسمت انواع جرایم علیه ملک شخصی و قوانین مربوط به آنها را بررسی میکنیم.
غصب ملک
غصب به معنی تصاحب کردن یک چیز به زور است. بنابراین، غصب ملک زمانی اتفاق میافتد که یک فرد ملک شخصی دیگری را به زور تصاحب کند.
بر اساس حکم غصب ملک، غاصب باید عین ملک را به صاحب آن برگرداند و هرگونه خسارتی را که به آن وارد کرده است جبران کند. در غیر این صورت، دادگاه به خلع ید حکم میدهد که مقررات آن در ماده ۳۰۸ قانون مدنی تحت عنوان غصب به طور کامل توضیح داده شده است.
مالک برای بیرون کردن متصرف از ملک شخصی خود علاوه بر خلع ید میتواند از قوانین مشابه مثل رفع تصرف عدوانی یا تخلیه ید نیز استفاده کند.
در صورتی که حکم خلع ید صادر شود ولی در زمان اجرای آن مشخص شود که فرد دیگری ملک را در اختیار دارد یا عبارتی ملک واگذار شده است، حکم همچنان اجرا خواهد شد.
علاوه بر این، حتی اگر اموال غاصب یا یک شخص دیگر در حریم ملک شخصی باشد، باز هم مانعی در برابر اجرای حکم غصب ملک وجود ندارد.
در صورتی که صاحب اموال در دسترس نباشد یا از خارج کردن آنها از ملک خودداری کند، مامور اجرای حکم این اموال را صورتجلسه میکند و به دادگاه ارائه میدهد.
وجه نقد، طلا یا اوراق بهادار به بانک یا صندوق دادگستری سپرده میشوند، ولی اموالی که قابل نگهداری نباشند از طرف دادگاه فروخته میشوند و پولی که از فروش آنها حاصل شده است در صندوق دادگستری به امانت گذاشته خواهد شد.
گاهی فردی که یک ملک را غصب کرده است با ارائه دلایل و شواهد مدعی حق میشود. در چنین شرایطی، یک هفته وقت دارد تا برای اثبات این حق به دادگاه مراجعه کند.
تصرف در ملک
یکی از شایعترین پروندههای تصاحب ناحق ملک مربوط به ساختوساز در زمینهای خالی محصور نشده است. در چنین شرایطی، امکان شکایت کیفری برای صاحب ملک وجود ندارد زیرا متصرف مالک را به زور از زمین بیرون نکرده است. با این حال، مالک میتواند برای گرفتن حکم خلع ید به دادگاه مراجعه کند.
ماده ۶۹۱ قانون مجازات اسلامی ورود با قهر و غلبه به ملک خصوصی را به عنوان یک جرم با مجازات معین تعریف کرده است. در صورتی که این کار با تصاحب ملک به ناحق همراه باشد، بر اساس ماده ۶۹۲ مجازات سنگینتری به همراه خواهد داشت.
مجازات جرم مندرج در ماده ۶۹۲ سه تا یک سال حبس است. در صورتی که این جرم شب اتفاق افتاده باشد، مرتکب به حداکثر مجازات محکوم میشود زیرا آسیب بیشتری به آرامش مالک وارد کرده است.
تجاوز به اطراف حریم ملک شخصی دیگری و تصرف در ملک در ساختوساز آپارتمانهای شهری نیز به چشم میخورد. اگر اقدام سازنده بنا باعث کاهش ارزش ملک نشده باشد، حکم خلع ید و تخریب صادر نمیشود.
در این شرایط، قیمت روز ملک توسط کارشناس رسمی دادگستری تعیین میشود و سپس متصرف بر اساس حکم دادگاه باید قیمت زمینی که تصرف کرده است، اجرتالمثل مدت زمان تصرف، هزینه دادرسی و دستمزد کارشناس را پرداخت کند.
ورود به حریم خصوصی خانه شخصی
خانه یک حریم خصوصی محسوب میشود و بر اساس اصل ۲۲ قانون اساسی باید در برابر تعرض و تجاوز محافظت شود. جرم ورود به عنف به عنوان ورود بدون اجازه به حریم خصوصی مسکن دیگری تعریف شده است.
بنا به این قانون، فردی که به زور وارد ملک دیگری شود، یا در ابتدا با اجبار وارد نشده باشد ولی بعد از اخطار مالک آن را ترک نکرده باشد، مجرم است و به یک تا شش ماه حبس محکوم میشود. در صورتی که این جرم توسط دو نفر یا بیشتر صورت بگیرد، مجازات آن یک تا سه سال زندان است.
میزان حریم ملک شخصی از نظر قانون
افزایش شهرنشینی و مجاورت خانههای مسکونی وجود قوانین و چارچوبهای خاص برای تعیین حریم ملک خصوصی و جدا کردن آن از فضای عمومی را به یک ضرورت تبدیل کرده است.
ناآگاهی از قوانین و میزان حریم خصوصی خانه شخصی یکی از دلایل اصلی بروز اختلاف در آپارتمانها است. آن چه در سند مالکیت مشخص شده است حریم خصوصی هر واحد محسوب میشود و مالک حق دارد با رعایت قوانین هر تغییری در آن ایجاد کند.
ملک اجارهای نیز حریم خصوصی مستاجر محسوب میشود و مالک در صورتی که بدون اجازه وارد آن شود مرتکب جرم شده است.
میزان حریم ملک شخصی بر اساس فاکتورهای مختلفی تعیین میشود و در تمامی نقاط کشور یکسان نیست. به عبارت دیگر، شناسایی حریم خصوصی منازل و املاک به موقعیت جغرافیایی و عرف منطقه بستگی دارد.
در مقابل، قانون در رابطه با چاه، چشمه و قنات استثناء قائل شده است و میزان حریم آنها را در ماده ۱۳۷ و ۱۳۸ به طور دقیق مشخص کرده است.
مراحل اثبات حریم ملک شخصی از لحاظ قانونی
مالک بر اساس قانون حق دارد از زمین اطراف ملک خود بهرهبرداری کند و مانع از تصرف دیگران شود. این زمین به عنوان حریم و حق مالک در رابطه با آن حق حریم شناخته میشود. هیچ کس بدون اجازه مالک حق تصرف و تملک اطراف حریم ملک شخصی دیگری را ندارد.
سند رسمی، تصرف و شهادت شهود دلایل اثبات مالکیت هستند. در حال حاضر، سند محکمترین دلیل مالکیت محسوب میشود، ولی امکان اثبات آن با استفاده از شاهدان واجدشرایط نیز وجود دارد. همچنین، فردی که ملک را در تصرف دارد مالک آن شناخته میشود مگر این که خلاف آن ثابت شود.
هر مالکی که با مشکل تصرف در ملک روبرو شده است، میتواند با ارائه مدارک لازم برای اثبات مالکیت و گرفتن حکم حریم ملکی خود اقدام کند. این مدارک عبارتند از:
- تصویر مصدق سند ملک
- تصویر مصدق پرداخت وجه
- استماع شهادت شاهدان و افراد مطلع
- درخواست استعلام
- نتیجه تحقیقات محلی
اگرچه هر کسی میتواند شخصا اقدام به طرح دعوا کند و اجباری به گرفتن وکیل ندارد، کمک گرفتن از یک وکیل باتجربه و مشاوره حقوقی حریم ملک باعث میشود دادرسی با سرعت بیشتری مراحل قانونی خود را طی کند.
بعد از ارائه مدارک مورد نیاز برای طی شدن روند دادرسی، دادگاه با توجه به نظرات کارشناسان رسمی دادگستری، عکسهای هوایی و پلاکهای ثبتی و همچنین بررسی مدارک مربوط به ملک حکم صادر میکند.
سخن پایانی
زندگی اجتماعی و مجاورت بناهای شهری باعث شده است تعیین حریم ملک شخصی و به رسمیت شناختن آن برای حفظ حقوق و آرامش به یک ضرورت تبدیل شود.
قانون مجازات اسلامی برای حفظ امنیت و حفاظت از حریم خصوصی افراد جامعه، امکان اثبات حریم ملک را فراهم کرده است و جرایم مختلفی در رابطه با تجاوز به آن تعریف کرده است. بر اساس اصل ۲۲ قانون اساسی، نمیتواند بدون اجازه وارد حریم خصوصی خانه شخصی دیگری شود.
جرایم مربوط به تصرف و تملک در حریم ملک شخصی دیگری و تجاوز به حریم خصوصی مسکن بسیار رایج هستند و پروندههای پیچیده زیادی در این زمینه در دادگاهها جریان دارد.
هر مالکی با کمک مشاوره حقوقی حریم ملک میتواند از ماهیت جرایم تصرف در ملک، حکم غصب ملک و نحوه گرفتن حکم حریم ملکی اطلاع پیدا کند و از حقوق مالکیت خود دفاع کند.
نظر شما در مورد جرایم علیه حریم ملک شخصی چیست؟ اطلاعات و تجربههایی را که در این رابطه دارید با دیگران به اشتراک بگذارید تا از آن بهره ببرند و تجربیات ناگوار مشابهی برای آنها رخ ندهد.
با شرکت محوطه سازی به روز باشید