قرارداد پیمانکاری ساختمان و هر آنچه باید در این مورد بدانید
قرارداد پیمانکاری ساختمان از ملزومات پروژه‌های ساختمانی است. با توجه به این که روند ساخت و ساز بسیار طولانی و طاقت‌فرسا است، در طی مدت اجرای پروژه باید قرارداد تنظیم شود تا شرایط بر طرفین قرارداد مشخص شده و مراحل آن با شفافیت و به دور از ابهام و پیچیدگی انجام شود.
در گوشه و کنار شهر یا اطراف محل سکونت خود پروژه‌های ساخت و سازی را مشاهده می‌کنید که توسط مهندسان اجرا می‌شوند. کار برنامه‌ریزی و اجرای پروژه‌های ساخت و ساز را شرکت‌های پیمانکاری بر عهده می‌گیرند.
پیمانکاری ساختمان، مجموعه‌ای حقیقی یا حقوقی است که فعالیت‌هایی اعم از: تهیه، ساخت، حمل و نقل و اجرا را با افراد یا شرکت‌ها را با عقد قرارداد و با قبول مسئولیت، برعهده می‌گیرند.
مطالب مرتبط: حق کمیسیون املاک ۱۴۰۲
انواع قرارداد پیمانکاری ساختمان
- قرارداد پیمانکاری درصدی
- قرارداد پیمانکاری بدون مصالح
- قرارداد پیمانکاری با مصالح
- قرارداد پیمانکاری با شخص حقیقی
- قرارداد پیمانکاری تعمیرات ساختمان
قرارداد ساختمان درصدی
این نوع از قرارداد پیمانکاری ساختمان بسیار پرکاربرد است و سود و مزایا برای هر دو طرف خواهد بود. در این قرارداد کارفرما فقط هزینه نیروی انسانی و ماشینی و مصالح را با فاکتورهای تایید شده می‌پردازد و هزینه‌های اضافی را پرداخت نمی‌کند. درصدی از هر کارمزدی که به مدیر پیمان باید پرداخت شود، به عنوان حسن انجام کار، نزد کارفرما باقی می‌ماند. این میزان طبق ماده ۳۵ قانون، ده درصد است.
تعاریف کارفرما و پیمانکار در قرارداد پیمانکاری ساختمان درصدی
طبق ماده ۶ قانون عمومی پیمان، کارفرما فردی حقوقی است که عملیات موضوع پیمان و اسناد و مدارک پیمان را به پیمانکار واگذار می‌کند. کارفرما می‌تواند برای خود جانشین یا نماینده قانونی تعیین کند.
پیمانکار شخص حقیقی یا حقوقی است که اجرای موضوع پیمان را براساس استناد و مدارک پیمان، به عهده گرفته است. نمایندگان و جانشین‌های قانونی پیمانکار، در حکم پیمانکار می‌باشند. پیمانکار با عقد قرارداد پیمانکاری ساختمان اجرای پروژه‌های مختلف ساختمانی را در ازای مبلغی مشخص، طی زمانی تعیین شده انجام می‌دهند. پیمانکاران تخصص‌های متعددی دارند و با توجه به آن وظایف متعددی را برعهده می‌گیرند.
تعهدات مدیر در قرارداد پیمانکاری درصدی
- برآورد هزینه‌های پروژه با توجه به نقشه و مشخصات فنی و اجرایی
- شروع عملیات پس از تایید کارفرما
- مسئولیت تمامی عملیات اعم از عملیات اجرایی ساختمان، تعیین پیمانکاران و عقد قرارداد با آن‌ها به عهده مدیر است.
- تهیه صورت هزینه‌های انجام شده با تأیید مهندس ناظر حداکثر هر ۱۵ روز، و ارائه آن به کارفرما.
- تحویل یک نسخه از قراردادهایی که با پیمانکاران جزء بسته شده است به کارفرما
- اجاره یا خرید لوازم موردنیاز پروژه
- نظارت کامل و دقیق بر ساختمان
- پرداخت بیمه ماهانه و حوادث کارگران و کارکنان پس از تایید کارفرما
- پرداخت هزینه به پیمانکاران جزء به صورت درصدی
- مدیر تحت هیچ شرایطی حق واگذاری قرارداد منعقده را به شخص دیگر نخواهد داشت.
تعهدات کارفرما در قرارداد پیمانکاری درصدی
- پرداخت هزینه‌های مندرج در قرارداد
- بررسی و پرداخت صورت‌حساب‌های تهیه شده توسط مدیر که به تایید مهندس ناظر رسیده است، طی ۱۰ روز
مزایای قرارداد پیمانکاری درصدی
- مالک مصالح و مواد مصرفی نهایی را انتخاب می‌کند.
- مالک پیمانکاران جزء را انتخاب می‌کند.
- ارائه قیمت‌های پیمانکاران جزء از طرف پیمانکار است، اما تایید نهایی از سوی کارفرما است.
معایب قرارداد پیمانکاری درصدی
در قرارداد پیمانکاری ساختمان درصدی کارفرما با ریز مسائل مالی پروژه و نحوه هزینه شدن درگیر می‌شود که این احتمال اختلاف نظر بین کارفرما و پیمانکار را پدید می‌آورد.
ممکن است انتظارات مالی کارفرما در خصوص کنترل بودجه و میزان هزینه مصرفی، برآورده نشود.
مطالب مرتبط: قانون جدید تخلیه مستاجران
قرارداد پیمانکاری بدون مصالح
در این قرارداد پیمانکار نیروی انسانی و ابزارکار و ماشین‌آلات و لوازم ضروری برای اجرای عملیات موضوع قرارداد و هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم را تامین می‌کند و کارفرما مسئول تهیه مصالح مصرفی موردنیاز است.
مسئولیت حقوق و سنوات، پاداش و عیدی کارگران طبق قانون کار، کاملا بر عهده پیمانکار است. با توجه به مسئولیت زیاد پیمانکار، باید در قرارداد پیمانکاری ساختمان بدون مصالح درج شود که پیمانکار حق انتقال موضوع قرارداد را به فرد دیگری ندارد و اجرای قرارداد فقط قائم به شخص پیمانکار است.
با توجه به این که تامین مصالح را کارفرما انجام می‌دهد، بهتر است در قرارداد ذکر شود که پیمانکار باید تلاش کند از هدر رفت مصالح جلوگیری کند و درصورت هدررفت بیش از حد، این مبلغ از حساب بستانکاری پیمانکار کسر شود.
این مورد را به بند قرارداد اضافه کنید که پیمانکار موظف به رعایت موارد حفاظتی و ایمنی کار است (مبحث ۱۲ قانون ملی ساختمان)
قرارداد پیمانکاری با مصالح
در این قرارداد پیمانکار به عنوان نماینده کارفرما در مدیریت و اجرای پروژه در نظر گرفته می‌شود. وظایف و مسئولیت‌های پیمانکار اعم از تهیه نقشه‌ها و و دریافت مجوزهای ساخت، تهیه مصالح و ماشین‌آلات و استخدام پیمانکاران خرد، محوطه سازی و حذف فضاهای کارگاهی همچنین حفظ امنیت تمامی پرسنل کارگاهی و مسائل محیط‌زیستی است.
طبق عرف قراردادی، هزینه آب، برق و در صورت وجود گاز مورد نیاز پیمانکار، جهت اجرای عملیات در محل کارگاه و هر طبقه به طور مجزا بر عهده کارفرما می‌باشد.
با توجه به مسئولیت زیاد پیمانکار باید در قرارداد پیمانکاری ساختمان درج شود که پیمانکار حق انتقال موضوع قرارداد را به فرد دیگری ندارد و اجرای قرارداد، قائم به شخص پیمانکار است.
قرارداد پیمانکاری ساختمان با شخص حقیقی (تک نفره)
در این قرارداد کارفرما عملی معین را در برابر وجه توافق شده و در مدت مشخص را به شخص حقیقی یا حقوقی به نام پیمانکار واگذار می‌کند؛ موضوع قرارداد می‌تواند یکی از موارد ایجاد ساختمان، حمل و نقل و یا تهیه و تدارک کالا باشد. در مفاد این قرارداد نیز بندهایی مانند مشخصات کارفرما، مشخصات پیمانکار، موضوع قرارداد و مدت آن ذکر می‌شود. مبلغ قرارداد ونحوه پرداخت آن نیز جزء موارد ضروری در یک قرارداد پیمانکاری ساختمان حقیقی است چرا که شفاف‌سازی در ابتدای امر باعث جلوگیری از سوءتفاهمات در طول اجرای پروژه خواهد شد. در اکثر قراردادها، بندی به عنوان ضمانت حسن اجرای کار وجود دارد که طبق آن درصدی از حقوق پیمانکار به عنوان ضمانت حسن انجام کار نزد کارفرما باقی می‌ماند. در صورت انجام کامل تعهدات از سوی پیمانکار و تحویل قطعی پروژه، به پیمانکار پرداخت می‌شود.
نوع و مواد اولیه ای که کارفرما باید در اختیار پیمانکار قراردهد نیز باید به طور واضح در قرارداد آورده شود.
یکی از بندهای مهم این قرارداد آن است که اگر بنا به هر دلیلی (نبود نقشه یا مصالح) احتمال تعطیلی کارگاه باشد، ۱۵ روز قبل، تعطیلی کارگاه را به پیمانکار اعلام می‌کند. و مدت تعطیلی به مدت پیمان اضافه می‌شود. توجه کنید مدت تعطیلی بیش از سه ماه نمی‌تواند باشد.
هر کدام از کارفرما می‌توانند درصورتی که پیمانکار به تعهدات خود عمل نکند، قرارداد را فسخ کرده و کلیه خسارات وارده را تعیین کرده و از محل تضمین وصول کند.
هر کدام از طرفین می‌توانند فردی را به عنوان داور انتخاب کنند تا در صورت بروز اختلاف در تفسیر و تعبیر و اجرای قرارداد پیمانکاری ساختمان موضوع به وی ارجاع داده شود و طرفین رای داور را قبول کنند.
مطالب مرتبط: اجاره نامه زمین کشاورزی
قرارداد پیمانکاری تعمیرات ساختمان
- در این نوع قرارداد پیمانکاری ساختمان کارفرما باید کلیه پرداخت‌های لازم را به صورت مرحله به مرحله کاشی کار، لوله کشی، نقاشی و ….) با پیمانکار تسویه کند.
- کارفرما باید هزینه‌های مربوط به آب و برق و گاز محل کارگاه را بپردازد .
- کارفرما باید محلی برای غذاخوری و استراحت کارگران فرهم آورد.
- تهیه لزوم سرویش بهداشتی مناسبی را به تعداد کارگران در محل کارگاه نیز برعهده کارفرما است.
وظایف پیمانکار
- در قرارداد پیمانکاری ساختمان با موضوع تعمیرات پیمانکار باید کارکنان موردنیاز انجام پروژه را در حالت آماده به کار، در اختیار داشته باشد. در صورت وقفه یا غیبت کارکنان و وجود نقص در کیفیت کار، مسئولیت امر با پیمانکار است.
- پیمانکار مسئول تهیه مصالح ساختمانی اعم از بلوک، سیمان، شن و ماسه، لوله‌های گاز و آب است. تهیه ابزارآلات و ملزومات تخصصی بازسازی ساختمان نیز بر عهده پیمانکار است و کارفرما تعهدی در قبال تهیه این لوازم ندارد.
- قرارداد پیمانکاری ساختمان با موضوع تعمیرات، پیمانکار باید تدابیری برای حفظ و نگهداری ابزارآلات و مصالح موجود در محل کارگاه و در طول مدت اجرای پروژه اتخاذ کند چرا که مسئولیت امر با پیمانکار است.
- اگر در روند موضوع قرارداد، مالیات، عوارض یا سایر کسورات تعلق گیرد، پرداخت آن‌ها بر عهده پیمانکار می‌باشد.
- اگر در اندازه و مشخصات فنی از پیش تعیین شده، تغییراتی به وجود آید پیمانکار باید کارفرما را در جریان گذاشته و طبق تصمیم وی اقدام به تغییر کند.
- پیمانکار باید پس از ابلاغ قرارداد بلافاصله اقدام به تجهیز کارگاه و شروع روند اجرایی پروژه کند.
- در قرارداد پیمانکاری ساختمان با موضوع تعمیرات نیز پیمانکار حق انتقال موضوع قرارداد به غیر ندارد و این مورد باید در قرارداد ذکر شود.
- ابتدا پیمانکار باید برنامه زمانبندی فعالیت خود را در اختیار کارفرما یا مهندس ناظر بگذارد و در صورت تایید ایشان فعالیت اجرایی را شروع کند.
- در این قرارداد نیز مسئول هدررفت بیش از حد مصالح پیمانکار است و باید در تلاش کند که این روند را به حداقل برساند.
تحریریه شرکت محوطه سازی
